Arapça Öğreniyorum-3-
Arapçada isimler cinsiyet yönünden müzekker (eril) ve müennes (dişil)olarak ikiye ayrılır.
MÜZEKKER (ERİL)
MÜZEKKER (ERİL)
Arap dilinde isimlerin aslı müzekker kabul edilir.Ancak bazı isimler taşıdıkları özellikler ve aldıkları bazı ekler sayesinde müennes kabul edilir.
MÜENNES (DİŞİL)
Dişi varlıklarla, gramer bakımından dişi kabul edilen varlıklara delalet eden isim ve sıfatlar müennestir (dişildir). Müennes isimlerin sonlarında, genellikle müenneslik alâmetleri ( ة – ى – اء ) bulunur. Müennes isimler, Anlam yönüyle ve Şekil yönüyle olmak üzere ikiye ayrılır.
1)ANLAM YÖNÜYLE:Hakiki müennes ve Mecazi müennes
1A-Hakiki müennes:Sonunda müenneslik alameti olan veya olmayan,ancak gerçek anlamda müennes olanların isimleridir.
خَدِيجَةُ (Hatice)
مَرْيَمُ (Meryem)
خَنْسَاءُ(Hansa)
1B-Mecazi müennes:Sonunda müenneslik alameti olan veya olmayan,ancak gerçek anlamda müennes olmayanların isimleridir.kısaca hakiki müennesin dışındakiler mecazi müennestir.
2)ŞEKİL YÖNÜYLE:Lafzi müennes ve Manevi müennes
2A-Lafzi müennes:kelimelerin sonunda ة – ى - اء harflerinden birini alan müennestir.
نَافِذَةٌ (pencere)
كُبْرَى(en büyük)
خَضْرَاءُ(yeşil)
2B-Manevi müennes:kelimelerin sonlarında ة – ى - اء harflerinden birini almayan müennestir.
نَارٌ (ateş)
رِيحٌ (rüzgar)
أَرْضٌ (yeryüzü)
İSİMLERDE CİNSİYET
Arap dilinde kelimeler dil bilgisi yönünden müennes(dişil) ve müzekker (eril) olarak iki tür cinsiyete sahiptir. Bunlar genellikle varlıkların doğal cinsiyetine uyarlar. Doğada erkek olan canlılar müzekker, dişi olan canlıklar müennes kabul edilir. Fakat bu kuralın istisnaları vardır.
İsimlerin müennes (dişi) olma kuralları:
1-Doğal dişi isimler.
,أُمٌّ (anne)
أُخْتٌ (kız kardeş)
بِنْتٌ (kız çocuğu)
2-Kasaba, şehir, ülke ve kabile isimleri müennes (dişi) kabul edilir.
قُرَيْشٌ (Kureyş)
مِصْرٌ (Mısır)
مَكَّةٌ (Mekke)
3-Vücudun çift olan azaları, organları münnes (dişi) olarak kabul edilir.
عَيْنٌ (Göz)
أُذْنٌ (Kulak)
يَدٌ (el)
4-Son harfi ta-yı marbuta (ة - ـة) ile biten isimler çoğunlukla münnes (dişi), müfred (tekil) kabul edilir.
كَاتِبَةٌ(yazıcı)
مُعَلِّمَةٌ (öğretmen)
فَقِيرَةٌ (yoksul)
نَظِيفَةٌ (temiz)
كَبِيرَةٌ (büyük)
صَغِيرَةٌ (küçük)
قِطَّةٌ (kedi)
5-Son harfi Elif-Maksura (kısa elif - ى) olan isimler müennes (dişi) olarak kabul edilir.
صُغْرَى (en küçük)
حُسْنَى (en güzel)
حُبْلَى (hamile, gebe)
عَصًا (baston)
كُبْرَى(en büyük)
سُفْلَى (daha düşük)
6-İsim kelimenin sonunda Elif-Mamdude (uzun elif - اء) ve hemze şeklinde bulunan isimler müennes (dişi)olarak kabul edilir.
بَيْضَاءُ (beyaz)
زَرْقَاءُ (mavi)
حَمْرَاءُ (kırmızı)
حَسْنَاءُ (güzel kız)
سَمْرَاءُ (semra)
خَضْرَاءُ (yeşil)
سَوْدَاءُ (siyah)
خَرْسَاءُ (dilsiz)
حَدْبَاءُ(kambur)
7-Topluluk isimleri genellikle müennes (dişi) kabul edilir.
العَرَبُ (Arap)
8-Hiçbir sebep olmadığı halde müennes (dişi) kabul edilen isimlerde vardır. Bu tür kelimeler işitmeyle müennes (dişi) kabul edildiği için Semai Müennes kelimeler denir.
نَفْسٌ (kendim)
أَرْضٌ (yeryüzü)
شَمْسٌ (güneş)
سَمَاءٌ (gökyüzü)
رِيحٌ (rüzgar)
نَارٌ (ateş)
دَارٌ (ev)
حَرْبٌ(savaş)
alıntıdır.
NOT:Bunun dışındakiler müzekker (eril) olarak kabul edilir.
~YAZILARIMIZI FACEBOOK'TAN TAKİP ETMEK İÇİN BURAYA TIKLAYINIZ~
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder